Człowiek podczas kontaktu z drugim człowiekiem przyjmuje różne postawy, które są zależne od sytuacji, w jakich ludzie się znajdują. Postawa uległa przewiduje podporządkowywanie się innym oraz respektowanie praw innych osób ponad swoje prawa, często w ogóle o własnych prawach zapominając. Efektem tego jest wycofanie się z kontaktu. Postawą, która także nie jest prawidłowa jest postawa agresywna, która zakłada, że prawa nasze są najważniejsze, natomiast prawa innych nie muszą być wcale brane pod uwagę, a tym bardziej szanowane. Efektem takiej postawy jest walka oraz konflikty między ludźmi, gdyż każdy pragnie postawić na swoim. Najbardziej pożądaną postawą w kontaktach z innymi ludźmi jest postawa asertywna, która zakłada respektowanie oraz szanowanie praw obu podmiotów relacji.

Słowo asertywność przybyło do Polski z języka angielskiego, gdzie oznacza „stanowczy” oraz „nie znoszący sprzeciwu”. W mowie potocznej w języku angielskim używane jest jako wyrażenie oznaczające „pewność siebie”. Polacy również podobnie rozumieją słowo „asertywność”, dlatego za osobę asertywną uważamy kogoś, kto jest pewny siebie oraz posiada adekwatne poczucie własnej wartości. Bardzo często asertywność kojarzy tylko z umiejętnością odmawiania (mówienia NIE). Jednak nie należy zapominać, że bycie asertywnym to nie tylko umiejętność kulturalnego odmawiania, ale też: umiejętność wyrażania swojej opinii, swojego zdania wśród innych osób, mówienia o swoich zaletach i wadach, wyrażania prośby o coś, co chcemy lub nam się należy, umiejętność przyjmowania krytyki oraz negatywnych ocen, a także umiejętność przyznawania się do swoich błędów oraz przepraszania. Podsumowując, dzięki byciu asertywnym człowiek osiąga psychologiczne korzyści tj. wzrost własnej wartości oraz pewności siebie, co pomaga w życiu prywatnym jak i zawodowym.

Postawa asertywna pomaga realizować wytyczone przez ludzi cele swojego życia, chociaż nigdy nie gwarantuje ich spełnienia. Jednakże będąc asertywnym jesteśmy bardziej świadomi własnych potrzeb oraz stanów emocjonalnych, lepiej komunikujemy się z innymi, co pomaga nam wytrwale dążyć do postawionych celów. Asertywność w pewnym stopniu ogranicza stres związany z uleganiem wpływom oraz manipulacjom innych ludzi, oraz robieniem rzeczy, na które obecnie nie mamy ochoty. Podkreślić należy jeszcze fakt, iż zachowanie asertywne nie oznacza pełnej ignorancji potrzeb innych osób i dbałości tylko o własne interesy oraz korzyści. Świadczyłoby to raczej o byciu egoistą i wykorzystywaniu innych osób. ASERTYWNOŚĆ to ochrona praw własnych przy poszanowaniu praw innych osób.

Osobę asertywną można opisać podając następujące cechy: wysokie poczucie własnej wartości, wrażliwość na emocje oraz potrzeby innych osób, pełna świadomość zarówno swoich mocnych, jak i słabych stron, umiejętność kontrolowania swojego zachowania oraz jego konsekwencji, samoakceptacja, poprawne komunikowanie się z innymi, budowanie odpowiednich relacji interpersonalnych, a także umiejętność wyrażania prośby o pomoc.

Asertywność to sztuka dbałości o własną osobę, o zaspokajanie własnych potrzeb, a przede wszystkim o brak uległości wobec nacisków innych osób. Jak już wcześniej wspomniano pojęcie asertywności kojarzone jest z umiejętnością odmawiania oraz przyznawania sobie prawa do mówienia innym „NIE”. Należy pamiętać, iż asertywność to otwarte mówienie o tym, czego się potrzebuje oraz czego się nie chce. Jeśli mamy inne zdanie niż pozostali lub nie zgadzamy się na coś, to należy jasno i czytelnie wyrażać swoje opinie, przy tym można podać powody swojego zachowania bez konieczności nadmiernego tłumaczenia się czy dodatkowego usprawiedliwiania. Osoba będąca drugą stroną w kontakcie ma obowiązek uszanować decyzję, jaką podejmujemy. W rozmowie natomiast powinniśmy używać komunikatów typu JA, które odnoszą się bezpośrednio do naszej osoby tzn. JA potrzebuję pragnę, odczuwam, myślę. Takie jasne i czytelne określenie stanów emocjonalnych jakie odczuwamy umożliwi nawiązanie szczerych oraz trwałych relacji z innymi ludźmi.

Podsumowując należy stwierdzić, iż warto być asertywnym.