PROCEDURA ZAKŁADANIA WŁASNEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa każda osoba fizyczna (bez względu na niepełnosprawność), która posiada zdolność prawną, może rozpocząć działalność gospodarczą po spełnieniu kilku przesłanek. Wynika z powyższego, że osoby niepełnosprawne mogą założyć własną firmę na zasadach ogólnych.
Mianowicie działalność gospodarczą można podjąć dopiero po uzyskaniu wpisu w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Przedsiębiorców lub wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej. Jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, właściwym dla niego rejestrem jest Ewidencja Działalności Gospodarczej prowadzona przez gminę właściwą ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. Wpis dokonywany jest na wniosek osoby zamierzającej rozpocząć działalność gospodarczą. Wzór wniosku ustalony został w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej i stanowi jego załącznik nr 1 (Dz. U. 2009 Nr 50 Poz. 399). Wniosek o wpis do ewidencji zawiera m. in.:

• dane identyfikacyjne wnioskodawcy wraz z numerem PESEL,
• oznaczenie jego miejsca zamieszkania i adresu,
• określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD),
• określenie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej,
• dane kontaktowe przedsiębiorcy – telefon, adres poczty elektronicznej.

Zgodnie z art. 7b ust. 3 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. 1999 Nr 101 Poz. 1178 z późn. zm.) organ ewidencyjny zobowiązany jest dokonać wpisu niezwłocznie po wpłynięciu kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o wpis do ewidencji oraz doręczyć wnioskodawcy zaświadczenie o wpisie. Zmiany w przepisach dotyczących rozpoczęcia działalności gospodarczej wprowadzone na mocy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2009 Nr 18 Poz. 97) znacząco ułatwiły przedsiębiorcom proces rejestracji i załatwiania wszystkich formalności. Bowiem wniosek o wpis do ewidencji jest jednocześnie:

• wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON)
• zgłoszeniem identyfikacyjnym w urzędzie skarbowym
• zgłoszeniem płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Na organie ewidencyjnym spoczywa obowiązek przekazania danych zawartych we wniosku wraz z kopią zaświadczenia o wpisie w ewidencji do odpowiednich instytucji – tj. naczelnik urzędu skarbowego, właściwy urząd statystyczny, właściwa jednostka terenowa ZUS. Organ powinien przekazać powyższe informacje w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu. Przedsiębiorca, który uzyskał wpis, musi pamiętać o obowiązku zgłaszania zmian związanych z prowadzoną przez niego działalnością w zakresie danych, które zostały zawarte we wniosku o wpis w terminie 14 dni od momentu wystąpienia zmian.

Dodatkowe obowiązki nakłada na przedsiębiorcę ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2004 Nr 173 Poz. 1807 z późn. zm.) – m. in.:

• obowiązek posługiwania się nr NIP w obrocie prawnym i gospodarczym, a także w korespondencji z organami i innymi osobami; związane jest to z faktem, że to właśnie nr NIP identyfikuje przedsiębiorcę;
• obowiązek dokonywania wszelkich płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pomocą rachunku bankowego – wynika z tego, że każdy przedsiębiorca musi posiadać rachunek bankowy, którym się posługuje przy obsłudze wszelkiego rodzaju transakcji finansowych.

Po dopełnieniu wszystkich formalności, osoba fizyczna może rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej.

Ponadto osoby niepełnosprawne na podstawie art. 12a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2008 Nr 14 Poz. 92 z późn. zm.) mogą otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej. Kto może ubiegać się o środki z PFRON? – osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna lub poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu, która nie otrzymała środków publicznych na ten cel. Aby uzyskać środki należy spełnić następujące warunki określone w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (Dz. U. 2007 Nr 194 Poz. 1403):

1. Złożyć wniosek do starosty właściwego ze względu na miejsce zarejestrowania osoby niepełnosprawnej w powiatowym urzędzie pracy. Wniosek badany jest pod względem rachunkowym oraz formalnym. Przy podejmowaniu decyzji starosta bierze pod uwagę:

• zakładane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia,
• popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność,
• kalkulację wydatków,
• uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy,
• wysokość środków własnych wnioskodawcy,
• wysokość posiadanych środków PFRON na ten cel.

Starosta ma 30 dni od chwili złożenia kompletnego wniosku na jego rozpatrzenie

2. Pozytywne rozpatrzenie wniosku skutkuje wezwaniem wnioskodawcy do rozpoczęcia negocjacji umowy w terminie nie późniejszym niż 14 dni od momentu doręczenia wezwania.

3. Następnie strony w ciągu kolejnych 14 dni powinny zawrzeć umowę w formie pisemnej, która określa m. in.:

•  zobowiązania stron:

a) starosta – obowiązek wypłaty środków oraz dokonania co najmniej jednej kontroli w zakresie prawidłowości realizacji umowy przez wnioskodawcę w czasie jej trwania;
b) wnioskodawca – obowiązek: wydatkowania środków zgodnie z umową; prowadzenia działalności przez okres co najmniej 24 miesięcy; rozliczenia środków w terminie przewidzianym w umowie; zwrotu otrzymanych środków oraz odsetek od środków na wezwanie starosty bądź po ujawnieniu naruszenia warunków umowy; udokumentowania realizacji umowy na wezwanie starosty; umożliwienia przeprowadzenia kontroli przez starostę w zakresie zbadania prawidłowości realizacji umowy; zabezpieczenie zwrotu środków poprzez: poręczenie, weksel z poręczeniem wekslowym, gwarancję bankową, zastaw na prawach lub rzeczach, blokadę rachunku bankowego, akt notarialny o poddaniu się egzekucji przez dłużnika.

4. Następnie starosta przelewa środki na rachunek bankowy wnioskodawcy, który został wskazany w umowie.

5. Po wygaśnięciu umowy osoba niepełnosprawna musi rozliczyć otrzymane środki.

Wniosek osoby niepełnosprawnej o przyznanie jednorazowo środków z PFRON zawiera m. in. informacje identyfikacyjne wnioskodawcy; oznaczenie rachunku bankowego wyodrębnionego na potrzeby obsługi transakcji finansowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą; szczegółowe informacje dotyczące kosztów i wydatków podlegających sfinansowaniu. Do wniosku należy dołączyć:

• orzeczenie o niepełnosprawności,
• plan projektu, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące przedsięwzięcia (w związku z tym trzeba mieć przygotowany biznesplan).

Wysokość środków, jakie osoba niepełnosprawna może uzyskać na podstawie art. 12a ustawy o rehabilitacji to nie więcej niż piętnastokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (wynagrodzenie to w IV kwartale 2008 r. wynosi 3.096,55 zł). Warto dodać, że wspomniane środki na podjęcie działalności gospodarczej mogą być przyznane jako pomoc de minimis.